Bisiklet Seçim Kılavuzu ve Bisiklet Türleri

Bisiklet türleri ve hangi bisiklet hangi amaçla tercih edilmeli konusunda bir derleme yapayım dedim. birlikte bu listeyi geliştirmek isterim. okuyan ve/veya katkı sağlamayı düşünen herkese teşekkürler.

DOWNHILL
Hem bisikletim hem de dağların sınırlarını göremeye niyetli kişiler için ideal olan bisiklettir. Pek pedallama yapmanın düşünülmediği sert inişler için tasarlandığı için vites aralıkları düz yolda dahi tatmin etmez. 180-200mm veya daha fazla amortisör mesafesine sahiptir. amaçları dolayısıyla çok sağlam yapıda üretilirleri dolayısıyla ağırlık kaygıları yoktur. bu yarışlarda ana amaç bisiklet hakimiyeti olduğu için bu amaç doğrultusunda kadro geometrisi vardır. tepe inişi yapanların haricinde başka kimseye hitap etmez. standart olarak 26″ piyasada vardır

ENDURO
150-180mm amortisör aralığına sahip, çok azda olsa çıkışlara ve düzlüklere sahip tepe iniş yarışlarını amaçlayan downhill bisikletleridir. amaçları gereği downhill bisikletlerden daha hafif olurlar ama en az onlar kadar dayanıklı olmak zorundadırlar. hem sürücünün bisiklet hakimiyeti hem de sürücü dayanıklılığı ve yokuş kondisyonun test edilmek istendiği yarışlar için idealdir. tepelerden iner, tepelere çıkarım. patikaya dahi bulaşmadan işim off-roaddur diyen kişilere hitap eder sadece. standart olarak 26″ pazarlansa da artık 27.5″ olanları da bulunabiliyor.

MTB (Trail Bike, Çift Amortisör)

Bu bisikletler “ben yoldan çıkarım” diyen kişiler için idealdir. yollar ve patikalar bana göre değil, ben off-road arazide taşlı yüzeylerden, çamur kaplı yollardan geçerim diyorsanız bu sizin bisikletiniz. hem iniş için hem tırmanma için uygun vites aralıkları sunar ama hız beklentilerini karşılama gibi bir sorunu yoktur.

120-160mm arası amortisör mesafesine sahiptir. “ben hangi bisikleti alayım” diyen bisiklet dünyasına yeni girecek kişilere önerilecek bir bisiklet değildir. 26″ standart olsa da 27.5″ ve 29″ versiyonları da vardır.

MTB (Cross Country, Tek Amortisör)

Bu bisikletlere arazinin yarış bisikletleri gözüyle bakabilirsiniz. hem iniş hem de çıkışlar için hız beklentilerini karşılayabilecek vites aralıkları sunar. kadroları trail bikelere göre nispeten daha hafif ve daha kati olur. 80-120mm arası mesafeye sahip tek amortisörleri vardır. patika, toprak yol, köy yolu gibi yerlerde kullanım için idealdir. şehir sınırları içerisinde bisiklet kullanacaklara tavsiye edilmemesi gerekir. önceleri 26″ standart olsa da, şimdilerde 29″ daha ağırlıklı pazarlanmaktadır.

HİBRİD
Dağ bisikleti ile yol bisikleti arasında kalmış bir türdür. genellikle amortisörleri olmaz. gidonları yüksektir ve çok dik bir oturuş konumu sağlar. arada kalmış bir tür olduğu için hiçbir amacıda yoktur. kadro geometrisi her türden esintiler taşır ama tam olarak hiçbirine tam hitap etmez. o yüzden azda olsa herkese hitap eder. bisikletle ilgili hiçbir hedefim yok diyen kişilerin alıp şehrin her türlü yolunda rahatlıkla kullanabileceği bisiklet türüdür. genelde 700c olarak üretilirler

ŞEHİR (Commuter)

Bisikleti ile işe gelip gitmek isteyen kişiler için, bisikleti ile çarşı pazara, okula gitmek isteyen kişiler için, yani bisikletini şehirde ulaşım aracı olarak kullanmak isteyen kişiler için üretilen bisikletlerdir. hafiflik ve hız gibi hedefleri yoktur. asıl amaçları kullanıcısına en az sorunu çıkarmak ve onu en az bakımla uğraştırmaktır. genellikle amortisörleri olmaz. şehrin inişli çıkışlı yolları için ideal vites aralıkları sunar.

Amaçları doğrultusunda ufak çaplıda olsa eşya taşıma kapasitesi vardır. işe, okula, çarşıya pazara gitmek için bisiklet almak isteyen kişiler için idealdir. genelde 700c olarak üretilirler

TUR Bisikleti

Uzun mesafeleri kat etmek amacıyla tasarlanan bisikletlerdir. bu uzun mesafelerde kullanıcısına en az sorunu çıkarmak ve en çok yük taşımak ana amacıdır. bu amaçlar doğrultusunda genelde hi-ten çelik kadroya sahiptir. şehir bisikletlerinin jantları genelde 32 tel olduğu halde, bu bisikletler jant teli kırılma sorunlarını azaltmak için 36 tel jantlar vardır. hem ön hem de arkada yük taşıma aparatları vardır. hız amaçlı değildir ama yokuşlarda rahat ettirecek vites aralıklarına sahiptir. konfor ana amaçtır bu bisikletlerde. benim işim ne dağda bayırda, nede şehir içinde olur. ben şehirden şehre, ülkeden ülkeye gezerim diyenler için ideal bisikletlerdir. genelde 700c olarak üretilse de 26″ versiyonları da bulunabiliyor.

YOL (Yarış)

Yollar için üretilmiş hız makineleridir. konfordan bir miktar ödün verilmiştir. hız, aerodinanizm, sürücünün gücünden maksimum verim almak ana hedeflerdir. kadroları bu doğrultuda hafif ve kati olarak üretilir. üst modellerde karbon kadrolar tercih edilir. bu bisiklet alınırken kadro boyu ve geometrisi çok iyi araştırılmalıdır. hafiflik ön planda olduğu için frenler ve vites sistemleri bu doğrultuda imal edilir. viteslerde hızlı geçişler ana hedeflerdendir. vites aralıkları düzde ve her türlü inişte iyi iş görse de tırmanışlarda kondisyonsuz kullanıcılar zorlanabilir. 700c 23mm olarak üretilirler. amacı yarış yapmak olanlar haricindeki kullanıcılara pek hitap etmez

YOL (Endurance)

Yapısal olarak yol&yarış bisikletleri ile tamamen aynıdır.

yol&yarış bisikleti kullanmak isteyen ama yarış hedefi olmayan kişilere, veya çok uzun yol yarışlarında pedallamak isteyen kişilere, veya kartlı tur (yanına çok fazla eşya almadan, kredi kartını alarak ve otellerde konaklama yapılarak yapılan tur) amacı olan kişilere hitap eden bisiklet türüdür.
Yol&yarış bisikletlerine kıyasla daha konforlu olurlar.

Kadro geometrilerinde uzun yol dayanıklılığı ana kriterdir.

700c 23mm olarak yaygın olsa da 25mm olanları da bulunur.

Şehrin bozuk yolları ona zara vermez. sadece size amortisörlü bisikletlerin verdiği konforu vermez, tek farkı budur.

YOL (Fitness (Düz Gidon Yol)

Yol bisikletinin konforunu yaşamak isteyen
ama dropbar ile bir yarışçı gibi görünmek istemeyen kişiler için üretilmiş bisikletlerdir.
yol&endurance bisikletleri ile çok benzer geometriye sahiptirler. tek fark düz gidona sahip olmalarıdır.

“benim pedallamamın %90’ı asfaltta olur” diyenler için ideal olan bisiklettir. Yeni yeni disk frenleri versiyonları da bulunabilir olmuştur. 700c 23mm olanları yaygın olsa da 25mm ve 28mm versiyonları da vardır.

TRIATLON
Yol&yarış bisikletlerinden ana farkı tamamen aerodinanizm kaygılar doğrultusunda şekillenmişlerdir.
triatlon yarışlarında başka bir bisikletiçinin arkasına geçip onun rüzgar tünelinden faydalanmanıza izin verilmez. yalnız kovboy misali rüzgarla tek başınıza mücadele ettiğiniz triatlon yarışları baz alınarak tasarlanmış hız canavarlarıdır. yol&yarış bisikletlerinden daha dik sele açısı vardır ve sürücüsünü daha önde bir pozisyonda tutar. böylelikle sürücü aerobarlar üzerine kollarını yerleştirir. ama bu aerobarlar üzerinde frenler olmadığı için bu bisikletlerinde durdurulması zor olur. bu yüzden çoğu normal yol yarışında bu bisikletlere izin verilmez. normal yol yarışlarında ucu açık olmayan ve ucu fren kollarından ileri çıkmayan barlara izin verilir sadece. 700c 23mm olurlar. hafiflik ve aerodinanizm ana hedef olduğu için pek dayanıklı değillerdir. triatlon ve Ironman yarışlarını hedeflemeyen kişilere hitap etmezler.

CYCLOCROSS
Yol&yarış bisikletlerinin genellikle 1 saati geçmeyen, patika ve toprak yollarda yapılan yarışlar için uyarlanmış hali denilebilir bu bisikletler için. yol&yarış bisikletlerine oranla daha az agresif kadro geometrisine sahiptir. kadroları biraz daha uzundur. 700c 30mm veya 35mm olarak patlamaya dayanıklı dişli lastiklere sahip olurlar. fren ve vites telleri ya kadro içine yada çoğunlukla üst borunun üstüne yerleştirilir. böylelikle bisikleti omuzunuza aldığınızda teller rahatsızlık vermez. son zamanlarda disk fren versiyonları daha yaygın olmaya başlamıştır. toprak yollarda, patikalarda, köy yollarında hızlı bisiklet sürmeyi hedefleyen kişiler için ideal seçim olabilir. ama çok uzun sürüşler için pek ideal değillerdir.

GRAVEL (All-Road) Bike

Cyclocross bisikletlerin uzun sürüşleri için tasarlanmış hali denilebilir bu bisikletler için. nispeten daha ince lastiklere (28mm, 30mm vb) lastiklere sahip olurlar. cyclocross ile benzer kadro geometrisi vardır. sadece aynakol daha düşük bir konumdadır ve daha uzun dingil mesafesi vardır ve bu sayede uzun mesafe stabilitesi elde edilir. böylelikle bu bisiklet tur amaçlı olsun, cyclocross yarışları olsun, şehir içi kullanımı olsun, her türlü yolda her türlü amaçla kullanılabilecek bir bisiklet türüdür. ama asıl ustalığı mıcırlı yol yarışlardır. bu yarışlar ülkemizde yok. 5 yıl öncesine kadar bu bisiklet türü zaten dünyada da olmadığı için bu bisiklet türüde henüz ülkemizde yok

VELEDROME
Bir bisikletçinin en son isteyeceği bisiklet türüdür belkide. sadece kapalı veledrome yarışları için yapılmışlardır. oradan başka yerdede kullanılmaz. hız ve yarışı kazanmak ana hedef olup, konfor düşünülmez. hafiflik elde etmek için vites ve frenleri olmaz. bunları frenleri olmayan bir Ferrari gibi düşünebilirsiniz.

BMX
Hoplamalı zıplamalı özel parkurlarda mesafe veya zamanlı bazlı olmadan beceri bazlı puan toplama esaslı yarışlarda kullanılan bisikletlerdir. 20″ veya 24″ olurlar. kadroları nispeten çok küçüktür. kullanıcıya ayak hareketlerini yapacak alan bırakmak için seleleri çok düşüktür. kadrolarında ağırlık kaygısı pek yoktur, onun yerine dayanıklılık ana hedeftir. sadece bu tip kullanım hedefleyen kişiler için doğru seçim olur.

SINGLE SPEED ve FIXIE

Single speed bisikletlerde vitessiz bisikletlerdir. çok basit yapıda oldukları için arıza çıkarma ihtimalleri pek yoktur. buda daha az bakım ve daha uzun ömür anlamına gelebilir. soğukta vites arızaları ile uğraşmak istemeyen kuzey ülkelerinde kış bisikleti olarak çok rağbet görmüş bir bisiklettir. ama vitessiz olduğu için yokuşlarda kullanıcısının dizlerini çok aşırı zorlar ve yorar. fixie bisikletler ise single speed bisikletlerin frensiz hali denilebilir. single speedlerde siz pedal çevirmeyi durdurduğunuzda tekerler dönmeye devam eder ama fixie bisiklette arka taraf olduğu gibi sabitlenmiş olduğu için siz pedalı ileri çevirseniz tekerler ileri döner, geri çevirseniz geri döner, durdurursanız harekette durur. yani pedal üzerindeki ayaklarınız aynı zamanda fren görevide görür. aynı zamanda fixieler için geri vitese sahip tek bisikletlerdir de diyebiliriz.

CRUISER
Genellikle sahilde dolaşmak için ortaya çıkarılmış bisikletlerdir. vitessiz veya göbekten 3 vitesli olurlar. sahilde dolaşmak haricinde başka bir yerde kullanılması pek önerilmez ve verimli olmaz. kum üzerinde de gidebilsin diye bazı modellerinin arka tekerleri şişman teker olur

TANDEM
aynı anda 2 veya daha fazla kişin kullanması için tasarlanmış bisikletlerdir. kadro geometrisi ve lastik tipi olarak gerek MTB, gerek şehir gerekse yol bisikletleri baz alınarak yapılmış modelleri vardır. kontrolleri zordur. pek alıp satanı da yoktur ülkemizde. yurtdışında 3 veya 4 kişilik olanları dahi vardır. aileyi bir arada tutarak pedallama maksatlı kullanılabilir.

RECUMBENT
Yatay bisiklette denir. 2 veya 3 tekerli versiyonları da vardır. çok rahat bir oturma pozisyonu sunduğu için ona tembel kişi bisikleti diyenler dahi olmuştur. yol, şehir veya MTB jantları taşıyan modelleri vardır. kontrolleri zordur ama iyi bir aerodinamik sağladığı için özellikle yol bisikleti jantlarına sahip olanları ile oldukça yüksek hızlı yolculuklar yapılabilir. ülkemizde nedense satılmamaktadır

KATLANIR Bisiklet

Kadrosunun ortasından katlayarak taşıma ve saklama rahatlığı sunan bisikletlerdir. 26″ ve 28″ olanları dahi bulunsa da yaygın olarak 20″ versiyonları yaygındır. sürüş hakimiyetleri nispeten daha zordur. daha konforsuz sürüşleri vardır. şehir içinde çok kısa mesafeler için uygun olur. ben zaten kısa mesafe binerim ama taşıma&saklama yeri sorunum var diyenler için uygun olabilir

PEDICAP
insan veya yük taşıma maksatlı yapılmış 3 veya daha çok tekerli bisikletlerdir. özel amaçlı bisikletler olup ticari faaliyet haricinde kullanılmaz. memleketimizde seri üretim veya satışı da yoktur.

AMSTERDAM bisikleti (Dutch Bike)

Amsterdam sokakları görsellerinde görmüş olduğunuz klasik kadrolu, çoğu bayan bisikleti kadrolu ve çok eski olduklarını zannedilen bisikletler aslında orada yaygın olarak kullanılan Dutch Bike isimli bisikletlerdir.
bu bisikletler geri yerleştirilmiş oturma konumları ve geometrisi ile her yaştan her türlü kişinin kullanımına olanak sağlar. yük taşıma kapasiteleri ve yetenekleri artırılmıştır. kendi üzerlerini gömülü vaziyette kilitleme mekanizmaları vardır. ayrıca tamamen kapalı göbekten vites sistemleri vardır. ağırlık, geometri ve vites olarak yokuşlara uygun olmasa da Amsterdam sokakları gibi düz şehir sokakları için mükemmeldirler ama bu bisiklette ülkemizde yok

Şişman Lastikli Bisiklet (Fat Bike)

Kar, buz ve kum gibi yüzeylerde gidebilmek için tasarlamış bisikletlerdir. hız yapamazsınız ama üzerinde lastikler ile her türlü yüzey üzerinden geçebilirsiniz. çok çeşitli kadro malzemesi ve jant boyutlarında satışı yapılmakta olup ülkemizde 24″ ebatlarında olanı daha kolay bulunabilmekte. kum, çamur, kar vb diğer bisiklet tekerlerinin battığı yerlerde batmadan ama hızda yapamadan bisiklet sürmek isteyenlerin tercih edebileceği bir bisiklet türüdür.